De boer van de toekomst rekent aan zijn perceel

Morgen is het zover! De allereerste FarmHack van Nederland, start bij de bekendste databoer van Nederland: Jacob van den Borne. Het thema is data visualisatie, de manier om te zorgen dat je als boer makkelijk en snel  inzichten kan destilleren uit de explosie aan gegevens die satellieten, sensoren, drones en robots genereren. En in de toekomst wordt het data aanbod alleen nog maar ruimer, meer real time, gedetailleerder en bedrijfs-specifieker. Een partij die dagelijks werkt aan deze uitdaging is onderzoekslaboratorium Eurofins Agro. FarmHack sprak hierover met Ton van Gastel, business analyst online en Petra van Vliet, Senior Productmanager: “Wij kijken naar de bodem door het gewas heen”.

Eurofins Agro

Eurofins Agro is een onderzoekslaboratorium voor de akker- en tuinbouw, melkveehouderij en glastuinbouwsector. Zij verzorgen monstername, analyses en adviezen om boeren te ondersteunen, rond thema’s als bodem- en gewasgezondheid, bemesting en voederwaarde. Ze proberen in te spelen op de behoefte van producenten om binnen hun bestaande mogelijkheden meer producten en producten van betere kwaliteit te produceren.

Precisie landbouw in de lift

Petra, zelf bioloog met interesse in nutrientencycli, kwam in aanraking met IT doordat het rond 2008 wettelijk verplicht werd om bij bodemmonstername met GPS te werken, waardoor alle percelen waar monsters genomen worden werden ingetekend. Rond die tijd ontstond er veel aandacht voor de mogelijkheden om data over grond, gewas, de lucht (drones, satellieten) en meteo met elkaar te combineren en tot precisie advies te komen. Het bleek enorm complex om al die gegevens terug te brengen tot een eenduidig advies. Er werden wel relaties gevonden, verschillen in de bodem bijvoorbeeld die je kon terug zien in het gewas. Maar de  realiteit is weerbastig, en advies is echt maatwerk.

Petra: “Inmiddels zijn trekkers standaard uitgerust met GPS, het gebruik van verschillende remote sensing technologie is verder uitgerijpt, en begint de vraag naar precisie toepassingen weer te komen. Al blijft veel technologie voor boeren nog steeds moeilijk te gebruiken, en krijgen we vaak nog de vraag ‘hoe maak ik een taakkaart?’. We moeten echt nog stappen maken in het automatiseren van data generatie en analyse, om het werken met de uitkomsten gebruiksvriendelijker te maken.”

BodemScout

Een mooi nieuw project in dat licht is de BodemScout, die Eurofins in samenwerking met VAA Consultancy heeft ontwikkeld. Ton van Gastel, binnen Eurofins verantwoordelijk voor de interactie met eindgebruikers van online applicaties, vertelt dat de bodemscout een applicatie is die op een vernieuwende manier gebruik maakt van satellietdata, door beelden uit het groeiseizoen van 9 jaar op elkaar te stapelen. De bètaversie van Bodemscout is nu al gratis voor klanten te bekijken via Mijn Percelen.

Screenshot van de BodemScout (links), uitleg van de boer bij observaties (rechts)

Met de Bodemscout kijken we ‘als het ware naar de bodem door het gewas heen’. We rekenen aan afwijkingen tussen plaatsen binnen een perceel op basis van de Weighted Difference Vegetation Index (WDVI): die laat zien hoe goed een gewas groeit.Door dat over 9 jaar te doen, filter je jaareffecten er uit , zoals eventuele effecten van een voorgewas en specifieke handelingen of weer binnen een groeiseizoen. Zo kan je veel beter onderbouwd, uitspraken doen over de gesteldheid van de bodem binnen gewaspercelen.

Op deze manier heeft Eurofins meerjarige satellietbeelden ontsloten en bruikbaar gemaakt voor iedere 10 vierkante meter van Nederland. Dat vergt veel stevige statistiek, analyse en datavisualisatie. In eerste instantie leveren bodemscout beelden vooral een stuk herkenning en bevestiging op van verschillen in prestaties binnen een perceel die boeren zelf vaak wel al hebben geobserveerd. Vervolgens gaat het er natuurlijk om dat je als boer nadenkt over hoe je om kan gaan met de verschillen die je constateert.

Rekenen aan je perceel

Omgaan met verschillen wordt steeds belangrijker voor boeren. Zo moet je steeds meer data-driven vakman worden om meer te mogen bemesten, je wordt gedwongen om heel precies te onderbouwen, steeds meer op perceelsniveau, waar en wanneer je mest, om binnen de marges van de wetgeving te blijven. Je moet aantonen wat je van een perceel afhaalt, om ruimte te krijgen eventueel meer te mogen aanvoeren. Die verschillen worden daarom steeds belangrijker.

Dat is nog wel een omslag in denken die in de sector moet plaatsvinden. Nu vindt veel monstername bijvoorbeeld plaats omdat het wettelijk verplicht is, bijvoorbeeld in het kader van derogatie. Zo’n perceel moet iedere vier jaar worden bemonsterd en mag dan ‘gestratificeerd’ bemonsterd worden, waarbij 20 tot 25 keer wordt gestoken. De percelen zelf zijn gemiddeld zo’n 20 tot 40 hectare. Landbouwkundig gezien adviseren wij echter om percelen van maximaal 5 hectare te bemonsteren met 40 steken. Als je als ondernemer echt wil inspelen op verschillen binnen je perceel, en vooral: als je je bedrijf echt in balans wil brengen wat betreft organische stof, dan moet je gewoon weten wat er waar in je perceel aan de hand is en de verschillen benutten waar mogelijk en in acht nemen indien nodig.

Google Glass

Een ander mooi datavisualisatie project waar Eurofins en IT huisleverancier VAA Consultancy samen in optrokken was een toepassing van Google Glass, als Tom Tom voor bemonstering van percelen. De monsternemer heeft via de bril alle gegevens van het perceel direct paraat. In de huidige situatie gebruiken de monsternemers van BLGG apparaten die ze continu bij zich moeten hebben. Daarnaast dragen ze ook de materialen voor monstername met zich mee. De monsternemers hebben vaak letterlijk handen tekort. De bril van Google zorgt ervoor dat de informatie van het perceel en de eigenaar direct door middel van GPS-techniek beschikbaar is. Monstername van percelen gebeurt volgens vaststaande algoritmes. Google Glass kan op basis daarvan een logische looproute bepalen voor de monsternemer.

Videoimpressie Google Glass van studenten van HBO ICT & Software Engineering aan de Fontys Hogenschool ICT (FHICT)

De glass blijkt zeer functioneel, zeker voor een bedrijf als Eurofins met 200 monsternemers. Maar de technologie moet wel nog verder uitrijpen, hij is nu nog duur en te weinig robuust als het regent bijvoorbeeld. Het is daarom nog even wachten op de verdere ontwikkeling van Google Glass, voordat  Eurofins daadwerkelijk gaat investeren. Tot die tijd wordt vrolijk doorgefilosofeerd over nieuwe use cases voor de glass: “augmented reality, dat is echt interessant, waarbij je bijvoorbeeld de bodemscout visualiseert op de glass!”. Mooi thema voor een volgende FarmHack 😉