
Door Anne Bruinsma

Landbouwdata zoekt Ruimtelijk Ontwerper
Dankzij precisielandbouw genereren boeren steeds meer data, meer real time en in meer detail. Deze data vormen nu vooral een bron voor onderzoek om landbouwprocessen te controleren en te structureren. “Ruimtelijk ontwerpers, planologen en landschapsarchitecten maken nog veel te weinig gebruik van deze landbouwdata in hun ontwerpen”, zegt landschapsarchitect Inge Vleemingh en Chief RO bij FarmHack.NL
Kansen
Door het combineren van informatie over schaduw en windrichting kunnen we bomen en heggen inzetten voor de bescherming van gewassen. Met data over zichtlijnen en gewaardeerde landschappen kunnen we veel betere locaties vinden voor nieuwe grote stallen. De monitoring van varkensgedrag kan bijvoorbeeld leiden tot een geheel nieuw veehouderijsysteem in een bos, misschien zelfs zonder stal. En een app die laat zien welke bijdrage je levert aan het landschap door het voedsel dat je eet, kan een veel grotere groep consumenten bewust maken van hun voedselkeuzes.
Schaamgroen
Enkele voorbeelden die laten zien dat de rol van een ontwerper in de afgelopen jaren veranderd is. Een ontwerper zou geen ontwerp meer mogen maken voor een ‘landschappelijke inpassing’. Het groene vinkje bij een bouwvergunning voor een nieuwe stal. Het enige dat een dergelijk ontwerp oplevert is een rijtje schaamgroen van sprietjes die met geen mogelijkheid boom genoemd kunnen worden. Tegen de tijd dat het een boom is, is de stal aan vervanging toe. Ontwerpers, niet meer doen dus, ga hier niet mee akkoord!
De nieuwe rol van een ontwerper ligt meer in het verbinden van verschillende partijen. Als generalist weet een ontwerper van heel veel een deel, maar is nergens specialist in. De ontwerper verzamelt en verbindt kennis en zet dankzij visualisaties ontwikkelingen in gang waar meerdere belangen in terugkomen. Het is interessant om te zien hoe ontwerpers hun rol verder kunnen versterken door slim gebruik te maken van data en technologie.
Schoon water
Een mooi voorbeeld van de meerwaarde van ruimtelijk ontwerp is het doel van schoon oppervlaktewater. Dit doel heeft betrekking op meerdere belangen, in feite raakt alles wat je bovengronds doet aan wat ondergronds gebeurt. Ruimtelijk ontwerpers kunnen visueel inzichtelijk maken wat het hogere doel van schoon water is, hoe ingrepen op perceelniveau ingrijpen op waterkwaliteit maar ook wat de voordelen voor de ondernemer zijn van het integreren van belangen van natuurpartijen. Toegang tot real time data over bemesting of het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan spannende nieuwe data gedreven partnerschappen mogelijk maken.
FarmHack.NL
Ruimtelijke disciplines moeten nog ontdekken wat voor soort data de landbouw nu precies te bieden heeft. Onder landschapsontwerpers leven ook nog vragen en lopen de meningen uiteen. Bijvoorbeeld: Welke invloed hebben korte ketens op het landschap? Hoe verankeren we metropolitane food clusters in zijn omgeving? Wat zijn de voordelen van landschapselementen voor de landbouw? Hoe combineer je natuur en landbouw? Hoe verbeteren coöperaties het landschap?
Mogelijk heb jij hier een deel van het antwoord op! Big data, virtual reality en andere technologieën kunnen hier zeker bij helpen en zijn het gereedschap tijdens de Farmhacks. In teams worden nieuwe agrarische landschappen gebouwd. Alle reden dus om dit als ontwerper mee te gaan maken!
Graag zien we je terug op 1 van de FarmHacks, groet!
Inge Vleemingh – landschapsarchitect