Challenges Korte keten

Op vrijdag 15 en zaterdag 16 maart organiseren we de Korte Keten Hack Food Valley, een initiatief van regionale partners die zich met hart en ziel inzetten om de landbouw in deze regio een ontwikkelperspectief te bieden. De ambitie is om deze regio de ‘Proeftuin van de wereld’ te maken. De hackathon maakt deel uit van deze ambitie. In deze post een snelle update van de challenges die we voor deze hackathon voorbereiden!

Grondmobiliteit: informatie over pacht en koop

Het is lastig om aan informatie over grond te komen: waar komt landbouwgrond te koop? Of anderszins beschikbaar voor gebruik? Of je nu wil opschalen, of een startende boer bent, of andersom: als je wil stoppen, het is op dit moment niet makkelijk om deze informatie te delen, anders dan via makelaars. Een tool die van boer tot boer deze informatie uitwisselt, misschien zelfs in de fase waarin je alleen nog maar overweegt om grond te koop te zetten, zou een geweldige uitkomst zijn. Challenger: IJsbrand Snoeij (hier links op de foto!). Ondersteund door gemeenten. Data: open data, kadaster.

Vraaggerichte teeltplannen

Deze challenge wordt ingebracht door Herenboeren Nederland, een CSA initiatief dat zich richt op een in alle opzichten duurzame vorm van grondgebruik. Hier in de Food Valley regio start dit jaar een Herenboerderij in Loenen, en ook in Ede gaan ze aan de slag. Hun challenge gaat over het vraaggericht inrichten van hun teeltplan. Zij hanteren een bijzonder bouwplan (1 op 8), met bovendien als ambitie om hun leden iedere week 5 soorten groenten aan te kunnen bieden. Nu ontwikkelen ze hun teeltplan door te kijken naar de fysieke omstandigheden van een gebied. Ze hebben een spreadsheet, met 60 soorten gewassen die in een herenboeren bouwplan passen. Voor de boer is het bouwplan – door het hele groeiseizoen heen – een enorme puzzel. En er is te vaak sprake van een mismatch tussen vraag en aanbod. Tijdens de hackathon willen we aan de slag met een module voor de boer, zodat hij vraaggericht met zijn bouwplan bezig kan zijn, en steeds kan blijven finetunen (wat veel, wat weinig). En dit is niet alleen interessant voor Herenboeren, maar voor alle korte keten initiatieven, die van hun flexibiliteit door kleinschaligheid een ‘unique selling point’ willen maken. Voor deze challenge kijken we naar interessante bestaande tools, zoals open source AgroSense en AgSquared.

Shared Services

Deze challenge draait om een initiatief uit Brabant, “Online Food Brabant”, gericht op een digitale en kortere voedselketen. Zij proberen gebruik te maken van de mogelijkheden die “dataficatie”  in de platformeconomie kan bieden bij het creëren en ontdekken van nieuwe innovatieve verbindingen in de keten, en het ontwikkelen van nieuwe vormen van ketensamenwerking. Kernwoord: shared services. In Brabant richtten ze een coöperatie in, en ontwikkelden ze rondom primaire producenten een data warehouse. Tijdens de hackathon duiken we in de mogelijkheden van deze dienst (als shared service) en ontwikkelen we met lokale en andere geïnteresseerden (Hallo Boer, De Zwolse stadsranden) mogelijkheden voor verder gebruik en doorontwikkeling.

Logistiek

Deze challenge wordt gedragen door Eetvallei, b2c en b2b leverancier van verse, gezonde en eerlijke streekproducten uit de Gelderse Vallei. Zij hebben de afgelopen 3 jaren ervaring opgedaan in de levering van streekproducten aan consumenten, boerderijwinkels en een aantal cateraars. Enkele knelpunten waar ze tegenaan zijn gelopen:

• er is voor een deel van het beschikbare assortiment van de boeren een kloof tussen de staat van het gereed product en de gemakwens van de consument bij het maken van de maaltijd
• de idealisten hebben hun weg gevonden naar dit soort producten, maar de welwillenden (grote groep die erachteraan komt) hebben nog wat stappen nodig om hun koopgedrag blijvend te veranderen.
• in Nederland leven we met een erg goedkope voedselcultuur. Mensen doen in de regel zo goedkoop mogelijk hun boodschappen om zoveel mogelijk geld over te houden voor andere (leuke) dingen. Terwijl onversterkt voedsel echt beter voor de gezondheid en het milieu is.

De volgende stap is het voedselbewustzijn van consumenten te blijven beïnvloeden en het vinden van last mile oplossingen naar de consumenten en slimme microdistributie.

Hoe sluit je op een (kosten)efficiënte manier de boerenproductie aan op de gemak beleving van de consument (in verkrijgbaarheid en verwerking in de keuken) zodat dit voor alle betrokkenen in de keten een verdienmodel is?

Kunnen we Eetvallei helpen om het vervoer van streekproducten slim te organiseren en op de bewegingen van consumenten af te stemmen? Hoe kan door samenwerking van meerdere bestaande initiatieven op een efficiëntere manier de groeidoelstelling van de korte keten bereikt worden? En wat voor onderscheidende rol kan Eetvallei daarin spelen?

Ecosysteemdiensten

Voor deze challenge werken we samen met team HERBee (winnaar van de Rewarding Nature hackathon). Zij werken toe naar een opdracht vanuit LNV, RVO en WNF en BoerenNatuur. Tijdens de hackathon willen we verkennen hoe HERBee gebruik kan maken van bijvoorbeeld de agro data cube en join data.

Kansenkaart Food Valley (bodem en ecosysteemdiensten)

De kansenkaart is een bestaande tool, ontwikkeld en beheerd door Boerenverstand. De Kansenkaart biedt nu al een combinatie van generieke data over bodem, water en het landschap met data van een boerenbedrijf, zoals mineralenbalansen en bodemkwaliteit. De boer krijgt advies waar op het bedrijf het beste maatregelen zoals uitgestelde maaidatum of niet kerende grondbewerking genomen kunnen worden. De uitdaging voor de hackathon is om te kijken of we de kansenkaart ook kunnen voeden met gegevens over beleidsdoelen. Zodat je per perceel terug kan zien waar een gemeente of waterschap kansen ziet voor bijvoorbeeld waterberging of landschapsbeheer. En welke beleidsinstrumenten daarvoor beschikbaar zijn. Challenger: gemeente en boer. Data: Agro Data Cube, Kadaster, data van gemeente Ede (omgevingsvisie).

De kansenkaart uitgewerkt voor de Marke.

Tenslotte. Deze hackathon staat niet op zichzelf! We leunen sterk op een heel web van betrokken partners:

• Op de hackathon verzamelen we korte keten ondernemers die toe zijn aan een volgende stap en ons (jou!) daarbij om hulp vragen
• Om te zorgen dat de uitkomsten goed worden ingebed in de regio mobiliseert gebiedscoöperatie O-gen betrokkenheid van strategische partners als ICT Campus en ICT Valley, Wageningen UR en ook trekkers van de nieuwe regiodeal die de komende jaren flink in de korte keten zal investeren
• We mobiliseren een soort ‘coalition of the willing’ met data en IT partners als de Agro Data Cube, Join Data en de Online Food Brabant – korte keten 2.0 om samen een ecosysteem te bouwen waar de korte keten ondernemer gebruik van kan maken
• En met het DataLab AgriFood bekijken we of het mogelijk is om een speciaal multidisciplinair DataLab-team samen te stellen, met o.a. agrifood domein experts, ict-ers en datascientists.
• De Food Valley hackathon is een initiatief van de gemeente Barneveld, handelshuis DO-IT, zorgboerderij ‘t Paradijs en gebiedscoöperatie O-gen. Zij verbinden regionale partijen rondom het thema van korte keten en circulaire voedselsystemen en werken samen aan gezond en veelzijdig voedsel in een sterk, mooi en leefbaar landelijk gebied in de regio Food Valley.

Zin gekregen in de hackathon? Meld je snel aan, er zijn nog maar een paar plaatsen!