Belonen voor duurzame prestaties: KPI’s

06 05 2021

Door Linda Haartsen

Allround teamlid van FarmHackNL. Informatie en communicatie, onderzoek en advies, IT.

Belonen voor duurzame prestaties: KPI’s

Belonen voor prestaties in kringlooplandbouw. Het klinkt niet alleen mooi, maar de eerste boeren in Drenthe en Brabant worden nu al daadwerkelijk beloond voor prestaties die bijdragen aan duurzaamheidsdoelen. Dit jaar staat in het teken van het helder krijgen hoe je zou moeten belonen als je het op grotere schaal aan wilt pakken. Welke Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’)s zijn in welk gebied zinvol om duurzame landbouw te stimuleren en hoe kun je deze belonen. LNV financiert een project van WUR, Louis Bolk en Boerenverstand om hier onderzoek naar te doen en een aantal gebiedspilots uit te voeren. Farmhack faciliteert (online) gebiedsgesprekken om met boeren, agrobedrijfsleven en betrokkenen uit diverse (vak)gebieden na te denken over een basisset van indicatoren en kennis uit te wisselen.

Van maatregelen naar doelen

Allerlei maatregelvoorschriften komen samen op het boerenerf, met als gevolg dat boeren door alle (maat)regels de doelen niet meer zien. Vandaar dat er vanuit de landbouwsector behoefte is om geen maatregelen voorgeschreven te krijgen, maar een integrale set van doelen waar een boer aan bij kan dragen.

Het gelijktijdig realiseren van een totale set aan doelen om de landbouw duurzamer te maken is complex. Duurzaamheidsmaatregelen in de landbouw worden aangestuurd vanuit afzonderlijke beleidsdossiers, maar vaak ontbreekt overzicht wat de effecten van de specifieke maatregelen zijn op andere doelen en de haalbaarheid van lange termijn doelen. Daarnaast zijn de effecten van maatregelen ook contextafhankelijk (denk bijvoorbeeld aan grondsoort, regio, bouwplan, stalsysteem).

Om effectief te werken aan het realiseren van doelen is het belangrijk om boeren meer handelingsperspectief te bieden door te sturen op concrete lange termijn doelen en een integrale benadering van deze doelen. Daarnaast is er de noodzaak om prestaties inzichtelijk, overzichtelijk en meetbaar te maken zodat bijdragen van boeren (financieel) gewaardeerd kunnen worden. Uitgangspunt van dit project is dat dit gerealiseerd kan worden door de ontwikkeling van een KPI systematiek ‘duurzame kringlooplandbouw’.

 

Wat zijn KPI’s

Kritische Prestatie Indicatoren (kpi’s) zijn indicatoren voor prestaties die de voortgang op duurzaamheidsdoelen inzichtelijk maken en worden beïnvloed door specifieke maatregelen of acties op een specifiek schaalniveau voor een specifieke doelgroep (boeren). Daarbij ligt de focus op de prestaties waar de boer zelf invloed op heeft. Dit heeft de voorkeur boven het voorschrijven van maatregelen. Op deze manier vormen KPI’s de verbinding tussen duurzaamheidsdoelen enerzijds en het handelingsperspectief en vakmanschap van boeren anderzijds. Boeren kunnen zo kiezen wat het meest effectief, passend en lonend is in zijn eigen context om het doel wat hij/zij wil bereiken te gaan halen.

Online gebiedsgesprekken

FarmHack is gevraagd om deze online gebiedsgesprekken te faciliteren. In de gezamenlijke startweek zal er uitleg en discussie komen over het hoe en waarom van prestatie indicatoren en de doelen. Omdat prestatie indicatoren voor elk gebied en elk vakgebied anders kunnen zijn worden er verschillende gesprekken gevoerd. De start en eindweken zullen gezamenlijk zijn. Het mooie van de discussie en kennisuitwisseling op het platform is dat je kennis en ervaringen kunt delen met alle spelers in, maar ook rond, de landbouw. Zo ontstaat er een gezamenlijke basis en wederzijds begrip.

 

Voortbouwen op wat er al is

Uitgangspunt in dit project is om voort te bouwen op de bestaande kennis en initiatieven met betrekking tot gebruik van kpi’s in de landbouw. Zo is er al ervaring opgedaan met de Biodiversiteitsmonitor melkveehouderij: Planet Proof, de Biodiversiteitsmonitor akkerbouw versie 0.2, de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij, Duurzame melkveehouderij Drenthe en de ervaringen in de ZuidWestelijke delta.  Het voortbouwen op dat wat er al loopt is cruciaal voor de verdere ontwikkeling van een kpi-K systematiek. Het gaat dan om zowel de inhoudelijke kennis als de ervaringen met het proces met betrokkenen.

 

Geef je op voor de OOGst-weken (Online Overzicht Gebiedsgesprekken)!

Om de opgedane kennis uit deze gebiedsgesprekken uit te wisselen is er van 8-22 november de mogelijkheid om op ons online platform kennis en ervaringen uit te wisselen. Dit dient tevens als opstap naar de KPI-Kennisdag op 29 november.

Deelname is gratis en zal een tijdsinvestering vragen van enkele uren gedurende deze twee weken. In week 1 zullen de doelen en de Kritische Prestatie Indicatoren de revue passeren en in week 2 zullen verschillende gebieds- en sectorgesprekken aan de orde komen.

Boeren, agrobedrijfsleven, ketenpartijen, beleidsmensen, waterschappers, iedereen met een betrokkenheid  is welkom om mee te discussieren in de online gespreksomgeving.

Welke (vak)gebieden doen mee

Juni

  • Drenthe (akkerbouw/veehouderij)
  • Bollenteelt
  • Krimpenerwaard (melkveehouderij)
  • Twente (melkveehouderij)
  • Noord-Holland (akkerbouw)
  • Landelijke kennisuitwisseling

Najaar

  • Flevoland (akkerbouw)
  • Kromme Rijn (fruitteelt)
  • Achterhoek (Markemodel)
  • Intensieve veehouderij (Pluimvee)
  • Intensieve veehouderij (varkens)
  • Zoogkoeien en extensieve vleesveehouderij
  • Zuidwestelijke Delta (s.v.z. akkerbouw kpis)
  • Midden-Delfland (s.v.z. melkveehouderij kpis)

De planning

De online gebiedsgesprekken vinden deels voor de zomer en deels na de zomer plaats. Het begint met een gezamenlijke startweek waarin we ingaan op de doelen. Daarna vinden er (online) discussies per gebied plaats. Elk gebied heeft zijn eigen leervragen die in overleg tot stand komen. In de tussenevaluatie deze zomer zijn we tot de conclusie gekomen dat online discussies voor de resterende gebieden/sectoren niet de meest ideale manier is om te komen tot een eerste aanzet richting kritische prestatie indicatoren. Offline bijeenkomsten, de aansluiting bij de lopende projecten en het trekken van lessen hieruit hebben vanaf nu de overhand. 

Om de opgedane kennis uit deze gebiedsgesprekken uit te wisselen is er van 8-22 november de mogelijkheid om op ons online platform kennis en ervaringen uit te wisselen: De OOGst-weken. Dit dient tevens als opstap naar de LNV Werkconferentie over KPIs op 29 november.

 

VOOR DE ZOMER

25 mei e.v.: Online cafe open. Hier kun je even kijken hoe het platform werkt

31 mei-7 jun: is de gezamenlijke startweek met discussies op het platform

8 juni:  Starten met de eerste gebieden; Drenthe, Bloembollen
15 juni: Start Twente, Krimpenerwaard
22 jun: Start Noord-Holland en Landelijke discussie

6 juli:  Gezamenlijke eindZoom

 

NAJAAR

In de najaarsronde komen de overige gebieden aan bod (start half september)

8-22 november gezamenlijke online eindweken (inschrijving OOGst-weken)

29 november LNV Werkconferentie in Den Bosch

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Deel dit bericht

MEER BERICHTEN

FarmHack Campus

De plannen voor 2024!  FarmHack ontwikkelt zich verder tot een moderne ontmoetingsplaats en dienstverlener voor netwerkend leren in duurzame landbouw […]

Lees meer

De lessen van het FarmHack Forum

We stoppen met het FarmHack Forum! Voor ons lang het medium voor het stroomlijnen van communicatie en het ondersteunen van samenwerking. Maar we liepen ook tegen de grenzen van het medium aan. Voordat we op 31 december de stekker uit het Forum trekken, zetten we in een aantal highlights en inzichten op een rij. We wilden met name boeren ondersteunen in het van elkaar leren, kennis van koplopers breed ontsluiten en vragen en zorgen ophalen en bespreekbaar maken. Hoe brachten we het daarvan af?

Lees meer

Results Carbon Farming Pilot

ZLTO wants to support farmers by providing robust and trustworthy carbon farming planning for the long-term. We also needed to look at ways to reduce administrative burden , and to increase awareness among farmers on the value of data collection and data ownership. In this blogpost we focus on sharing our results on the relevance and applicability of machine data in this regard.

Lees meer

Veldnotities #2: Dataruimte voor de Boer

De datapositie van boeren moet beter. Eigenlijk is iedereen het daarover eens. Om die positie te verbeteren, gaat het steeds vaker over “een eigen dataruimte voor iedere boer”: een digitale omgeving waarin je als boer je eigen data kan beheren, analyseren en gebruiken. In aflevering 2 van veldnotities zetten we op aantal zaken op een rij over dataruimtes en decentrale opslag van landbouwdata.

Lees meer

Veldnotities #1: LandbouwData en Duurzaamheid

De vraag naar landbouwdata is groot, en neemt alleen nog maar verder toe. Data is nodig voor het begrijpen en monitoren van duurzaamheid, voor het meten en belonen van prestaties, voor het voeden van modellen en maken van voorspellingen. Maar zijn data en landbouwdata en IT nu de krachtige hulpmiddelen voor boeren die ze zouden kunnen zijn? Waar wordt op dit moment aan gewerkt, wat gaat er goed, wat kan er beter?

Lees meer

Data Delen en Carbon Farming

Voor een betrouwbare en kosteneffectieve compensatieregeling voor koolstofvastlegging is veel data nodig. Een veel gehoord uitgangspunt is dat data van de boer is, en zoveel mogelijk ook bij de boer moet blijven. Maar wat betekent dat precies in het geval van Carbon Farming? In deze blogpost beschrijven we onze eerste ervaringen met een technologische oplossing die data vrijer laat bewegen zonder dat de boer controle of keuzevrijheid verliest. 

Lees meer